Jesteś tutaj:
Strona główna > Materiały Ścierne > Tarcze (ściernie) listkowe – rodzaje, przeznaczenie i zastosowanie

Tarcze (ściernie) listkowe – rodzaje, przeznaczenie i zastosowanie

Mężczyzna szlifujący metal

Ściernice listkowe często określane jako tarcze listkowe lub ściernice lamelowe są stosunkowo „nowym” produktem. Ich główną zaletą i zarazem właściwością jest to, że zastępują dwa produkty jednocześnie – tarczę do szlifowania wykonaną z elektrokorundu (fleksa) oraz krążek wykonany z płótna ściernego, który przeznaczony jest do obróbki wykończeniowej. Otrzymujemy wówczas jeden produkt o zwiększonym, podwójnym zakresie zastosowania.

Budowa tarczy listkowej

Tradycyjna tarcza listkowa (tzw. talerzowa) składa się z zachodzących na siebie listków wykonanych z płótna ściernego, które przyklejone są do półsztywnego podkładu wykonanego z włókna szklanego lub plastiku.

Budowa ta widocznie zwiększa żywotność tarczy w porównaniu do tradycyjnych, pojedynczych krążków z płótna ściernego, gdyż podczas pracy ściernicami listkowymi – materiał ścierny z dolnych warstw samoczynnie zastępuje ten już zużyty. Dzięki temu lamelki zapewniają nam nie tylko znacznie dłuższą żywotność, ale także oszczędność czasu pracy i pieniędzy.

Materiałem ściernym w tarczach listkowych jest najczęściej elektrokorund, węglik krzemu lub ich odmiany i modyfikacje.

Każda tarcza listkowa powinna posiadać oznaczenia handlowe, takie jak:

  • typ tarczy (wypukła, wklęsła),
  • kształt (trzpieniowa, talerzowa, nasadzana),
  • wymiary tarczy (długość trzpienia, średnica zewnętrzna tarczy, długość listków ściernych),
  • rodzaj ziarna ściernego (np. elektrokorund, węglik krzemu),
  • max prędkość obrotową,
  • gradację – wielkość ziarna,
  • oraz inne symbole opisujące daną tarcze.

Rodzaje tarcz listkowych

Tarcze listkowe dzielą się m.in. ze względu na kształt – budowę. Mamy wówczas do wyboru:

Tarcze listkowe trzpieniowe

Tarcze listkowe trzpieniowe tzw. ściernice trzpieniowe charakteryzują się tym, że posiadają listki ścierne promieniście ułożone wokół osi trzpienia mocującego. Dzięki takiej budowie idealnie dopasowują się do kształtu szlifowanego przedmiotu. Między innymi dlatego ten rodzaj ściernic jest wręcz dedykowany do obróbki przedmiotów nietypowych, o złożonym kształcie, a także powierzchni wewnętrznych i trudno-dostępnych.

Ściernice listkowe trzpieniowe
Fot. Ściernice listkowe trzpieniowe | Źródło: https://www.sklep.staltech.pl/Sciernice-trzpieniowe/83

Tarcze listkowe trzpieniowe można mocować na szlifierkach prostych, wiertarkach oraz wałkach giętkich. Należy zwrócić uwagę na optymalną prędkość skrawania tarczy, która podana jest na produkcie i dostosowania do niej prędkość obrotową narzędzia. Zazwyczaj wynosi ona 20-25 m/s.

Tarcze listkowe nasadzane

Tarcze listkowe nasadzane to najlepsze rozwiązanie, gdy potrzebujemy opracować elementy o złożonych kształtach. Najczęściej wybierane do prac wykończeniowych, do obróbki gładkościowej oraz innych prac przygotowujących powierzchnię.

Ściernica listkowa nasadzana - tzw. ściernica garnkowa, walcowa
Fot. źródło: Tarcze listkowe nasadzane zwane potocznie ściernicami walcowymi i garnkowymi | Źródło: https://www.sklep.staltech.pl/Sciernice-walcowe-i-garnkowe/85

Tarcze listkowe nasadzane (walcowe i garnkowe) są często profilowane i dostosowywane do indywidualnego kształtu przedmiotu lub powierzchni. Wybierając ten rodzaj tarczy, zwróć szczególną uwagę na odpowiedni dobór prędkości obrotowej narzędzia, gdyż przy odpowiedniej prędkości listki tarczy układają się promieniście wokół rdzenia (oddziaływanie siły odśrodkowej) co z kolei ma wpływ na zdecydowanie lepszą wydajność szlifowania.

Tarcze listkowe talerzowe

Tarcza listkowa talerzowa charakteryzuje się tym, że posiada równomiernie, wachlarzowo rozmieszone listki ścierne na podstawie talerza. Wykonane są one z tworzywa sztucznego, najczęściej wzmocnionego włóknem szklanym.

Tarcza listkowa talerzowa
Fot. Tarcza listkowa 3M 967A Cubitron II | Źródło: https://www.sklep.staltech.pl/Tarcza-listkowa-3M-967A-cubitron-II-125mm/450

Ułożenie to powoduje, że tarcza posiada bardzo wysoką wydajność skrawania, o wiele wyższą niż inne, tradycyjne artykuły ścierne. Tarcze listkowe talerzowe idealnie odnajdują się w obróbce zgrubnej, zapewniają niską chropowatość szlifowanej powierzchni.

Zalety tarcz listkowych (ściernic listkowych)

  • Jako ważną zaletę tarcz listkowych należałoby wymienić to, że są lekkie, nie wymagają od operatora użycia dużej siły podczas pracy, co zdecydowanie wpływa na jakość pracy.
  • Zapewniają ewidentnie szybszą pracę, ponieważ podczas jednej operacji zarówno zdzieramy, jak i szlifujemy materiał.
  • Charakteryzują się nawet o 30 x dłuższą żywotnością w porównaniu do tradycyjnego krążka z płótna ściernego.
  • Ich budowa niweluje ryzyko wykonania przypadkowych, głębokich nacięć na obrabianym materiale – dzięki nim otrzymamy gładką powierzchnię.
  • Lamelki zapewniają dosyć agresywny szlif, porównywalny do tarcz szlifierskich typu fleks, lecz listkowe wyróżnia to, że zarazem są o wiele bezpieczniejsze, zapewniają znacznie lżejszą i przyjemniejszą pracę operatora oraz nieporównywalnie lepszą jakość wykończenia powierzchni.
  • Mimo iż zapewniają agresywny szlif, to nie przyczyniają się do odbarwiania materiału poprzez doskonałe właściwości odprowadzania ciepła oraz konieczność użycia małej siły docisku podczas pracy.
  • Ich warstwowa konstrukcja zapewnia jednakową jakość szlifowania, zarówno na początku, jak i końcu pracy.

Zastosowanie i przeznaczenie ściernic listkowych

Zastosowanie ściernic listkowych jest bardzo szerokie. Stosowane są głównie do:

  • usuwania rdzy oraz farby,
  • ukosowania i odgradowywania krawędzi,
  • jednoczesnego zdzierania oraz szlifowania (wygładzania) szwów spawalniczych podczas jednej operacji,
  • wykończenia powierzchni.

Ściernice lamelkowe w zależności od rodzaju i gradacji przeznaczone są do pracy na materiałach takich jak: stal zwykła i stal nierdzewna. Można je wykorzystywać zarówno do prac związanych z obróbką twardych materiałów, np. do stali węglowej ale również do miękkich materiałów np. plastik, drewno, aluminium.

Jak prawidłowo dobrać tarczę listkową do obróbki danego materiału i zastosowania?

Wielu sprzedawców oraz producentów informuje na swoich stronach o tym, jakie ziarno ścierne w tarczy będzie odpowiednie do obróbki danego materiału. Jednak w większości przypadków dobieramy je na zasadzie prób i błędów, z naszych obserwacji możemy polecić stosowanie:

  1. Tarcze listkowe – ściernice wykonane z ziarna elektrokorundu cyrkonowego są dobre do obróbki materiałów ciągliwo-twardych np. stale odporne na korozję.
  2. Tarcze listkowe – ściernice wykonane z elektrokorundu zwykłego, brązowego – idealne do przecinania oraz szlifowania zgrubnego stali nierdzewnych, żeliwa oraz niskostopowych stali.

Jeżeli chodzi o dopasowane rodzaju tarczy do najpopularniejszych prac obróbkowych, polecamy:

  • Szlifowanie powierzchni – do szlifowania płaskich powierzchni wybierz tarczę prostą, najlepiej klasy profesjonalnej, gdyż jest ona dodatkowo wzmocniona tworzywem z włókien szklanych, co przydaje się szczególnie do pracy na większych powierzchniach.
  • Szlifowanie pachwinowe – zejście dwóch powierzchni to dosyć ciężka i trudno-dostępna obróbka, wymagająca od operatora dużej wprawy. Aby ułatwić sobie pracę, warto zwrócić uwagę na tarcze listkową o specjalnym kształcie, w którym materiał ścierny jest zawinięty na końcach tarczy aż na nasadę ściernicy. Takie rozwiązanie sprawia, że mamy nie tylko większą powierzchnie szlifującą, ale także lepiej dopasowaną do pachwiny. Jeżeli masz problem z dostaniem takiej lamelki, dobrym rozwiązaniem będzie zastosowanie tarczy tradycyjnej, w której listki wychodzą poza tarczę.
  • Szlifowanie spawów – podczas obróbki spawów zwróć uwagę na to, aby wybrać lamelkę, która została wykonana z bardzo wytrzymałego oraz odpornego materiału, przeznaczonego do zadań specjalnych. Warto, aby również podstawa zawierała włókno szklane. W przypadku trudno-dostępnych miejsc, warto wypróbować wypukłą formę tarczy ściernej.
  • Odgradowywanie – ta obróbka wymagająca zastosowanie bardzo agresywnego ziarna, gdyż polega na zdzieraniu dużej ilości materiału w krótkim czasie. W związku z tym należy patrzeć na ściernice listkowe w okolicy gradacji P 40 oraz stosować je na mocnych szlifierkach, np. turbinowych lub elektrycznych.
  • Fazowanie – w tym przypadku również zaleca się stosowanie mocnych szlifierek oraz lamelków o wysoko-wydajnym ziarnie np. korundu cyrkonowego.

Jak dobrać gradację tarczy – ściernicy listkowej do obróbki materiału

Zazwyczaj gradację różnego rodzaju materiałów ściernych (nie tylko tarcz listkowych) dobieramy intuicyjnie. Gdy potrzebujemy zedrzeć np. farbę z metalu to użyjemy ściernicy o grubej, mocnej ziarnistości np. P 40.

W dalszych etapach, gdy będzie zależało nam na uzyskaniu delikatniejszego, gładkiego efektu – będziemy stopniowo używać coraz delikatniejszych ziarnistości, aż dojdziemy do  gradacji P 120, która już pozwoli uzyskać nam gładką, ładnie wyszlifowaną powierzchnię.

Aby uzyskać z kolei niesamowicie gładką, błyszczącą powierzchnię należy zastosować do ostatniego etapu specjalne materiały polerskie – połączenie tarcz polerskich z odpowiednimi do zastosowania pastami polerskimi.

O gradacjach materiałów ściernych, w tym jak kwalifikować ziarnistość papieru ściernego oraz sposoby fachowców na uzyskanie idealnie wykończonej powierzchni pisaliśmy już na łamach bloga. Kliknij w powyższy link i zapoznać się z materiałem. Zasady tam podane dotyczą właściwie obróbki każdego rodzaju materiałów.

Dodaj komentarz

Top